De ontwikkeling van de locatie Lichtpen 6 in De Hoef Amersfoort, nu te noemen ‘‘De Lichtpen’’ is één van de eerste aanzetten tot de transformatie van een multifunctionele kantoren wijk naar een gemengd stedelijk gebied dat goed verbonden is met de directe omgeving. Het is een gebied met ruimte voor wonen, werken, leren en ontspannen. De Lichtpen start met de transformatie van een oud kantoorgebouw naar kleine woningen, toevoeging van twee nieuwe volumes met grotere woningen aan een opgetild maaiveld waaronder de auto’s staan. Dat opgetilde maaiveld is een plezierige verblijfsruimte die aansluit op het maaiveld.

We gaan verder dan de gevraagde norm als het gaat om materialen, energiezuinigheid, groen en water. De Lichtpen loopt vooruit op de stad van de toekomst, door de integratie van circulair denken, groen, energiezuinigheid en klimaat adaptieve kenmerken.

Het klimaat verandert en de effecten hiervan zijn voelbaar in de stad. Regenbuien worden heviger, droge en natte periodes duren langer en hittegolven komen vaker voor. De stad warmt bovendien meer op dan het platteland. Het is belangrijk om bij nieuwe stedelijke ontwikkelingen op deze veranderingen te anticiperen, maar ook om bestaande bebouwing aan te passen.

Ook bij De Lichtpen houden wij rekening met klimaatadaptie met groen om de opwarming in de zomerdag te beperken. De waterhuishouding heeft onze speciale aandacht. We brengen veel regenwater van daktuin naar een reservoir met waterpomp. Het water dat in het reservoir wordt opgeslagen wordt gebruikt om de planten te bewateren. Wat op het dek valt wordt door een open structuur op parkeerniveau zoveel mogelijk geïnfiltreerd. Door de absorberende capaciteit van de gebouwen en openbare ruimte te maximaliseren, geven we De Lichtpen een klimaat robuuste positie. Grasdak en groen in de openbare ruimte geven een vriendelijke uitstraling, koelen het gebouw op warme dagen en ontlasten het rioolsysteem tijdens hevige regenbuien.

Allereerst behouden wij het bestaande pand, de eerste stap in een circulaire economie. Hergebruik van materialen doen we waar mogelijk, denk aan het verwerken van sloopafval in betongranulaat. Bij de keuze van materialen worden gerecyclede materialen zo optimaal mogelijk ingezet. Het hout is FCS gecertificeerd en de nieuwe materialen worden beoordeeld op een lage milieu-impact. De inzet van De Lichtpen richt zich op een woninggrootte waar blijvend vraag naar is, en een vormgeving die de tand destijds goed kan weerstaan. Daarmee gaan we voor een zolang mogelijke levensduur. De bewoners zullen separate afvalverzamelplekken vinden voor hun plastic, glas en papier.

Het bestaande kantoorgebouw wordt getransformeerd. Bij de transformatie worden de woningen voorbereidt om in de toekomst de overstap naar aardgas loos te kunnen maken. De mogelijkheden om direct na transformatie over te gaan op aardgas loos worden onderzocht. Het dak wordt maximaal ingezet voor de opwekking van zonnestroom en voor de plaatsing van zonnecollectoren.

Voor de nieuwbouw streven wij naar een energieprestatie (EPC) van 0, waarbij we de isolatieniveaus voor BENG zo dicht mogelijk willen naderen met o.a. tripelglas, de kierdichting de hoogste klasse geven en de warmte van de ventilatielucht terug winnen. Dat maakt het mogelijk om de nieuwbouw uit te rusten met een elektrische warmtepomp, die de appartementen gaat verwarmen en verkoelen middels gesloten warmte- en koudeopslag.
Op dit moment drukt duurzame stroomopwekking vuile stroom uit de markt, stroom opslag is dan zonde van het materiaal-impact. Omdat het in de toekomst anders is, wordt het plan accu-ready.

In het kader van het Actieplan Stadsvogels van Vogelbescherming Nederland willen we De Lichtpen stadsvogelvriendelijk maken. In de eerste plaats door veel groen te behouden en nieuw groen toe te voegen op het dek en in het openbaar gebied. In de tweede plaats door natuur inclusief bouwen door het aanbrengen van verblijfplaatsen voor vleermuizen, huismussen en gierzwaluwen.

Voor de bestaande bouw wordt in GPR gebouw gezocht naar de optimale score in relatie tot de sociale investering/-huur. Voor de nieuwbouw wordt een GPR score nagestreefd van een 8. Daarmee wordt niet alleen energetische en milieukundige kwaliteit beoordeeld maar spelen ook de gezondheid, gebruikskwaliteit en toekomstwaarde een belangrijke integrale rol.

Het gebied tussen de gebouwen is een opgetild dek waaronder geparkeerd wordt. De relatie tussen parkeren en dek is visueel sterk aanwezig door een grote sparing met bomen. Vanuit de parkeergarage is hier ook het dek bereikbaar. Het dek krijgt een verblijfskwaliteit door de materialisering, groen en bankjes. Het groene omringende maaiveld vloeit als het ware over in dat opgetilde maaiveld. Middels trappen en hellingbanen. Het is zo een plek voor ontmoeting tussen de diverse doelgroepen en de nieuwe stedelingen van de Hoef.

Voor de HOEF is er gewerkt aan een mobiliteitsplan wat er voor gaat zorgen dat de parkeercapaciteit flexibeler wordt ingevuld. De locatie is op loopafstand van station Amersfoort Vathorst en heeft een directe korte fietsroute richting de binnenstad. De locatie is hiermee uitstekend geschikt voor het slim en strategisch omgaan met mobiliteit. Het primaat van de auto moet worden verlaten ten gunste van OV en de fiets. De veelal jonge doelgroep van de woningen in het te transformeren gebouw sluit hier goed op aan.

Het parkeerconcept bestaat uit:
parkeercapaciteit flexibiliseren door gebruik andere parkeerplaatsen in het gebied.
Deelgebruik met parkeerplaatsen van de kantoren.
parkeerbehoefte reduceren door gebruik (elektrische) deelauto`s.

Het verplaatsen van parkeerplaatsen en parkeren op een andere manier in vullen is een effectieve maatregel om de ruimtelijke kwaliteit op De Hoef te vergroten. Het uitgangspunt is dat parkeren niet geheel op eigen perceel gerealiseerd hoeft te worden, maar gebruik gemaakt kan worden van parkeerplekken elders, bijvoorbeeld van de kantoren en van nieuwe parkeergarages c.q. parkeerhubs.

De uitwerking van dit concept vindt plaats in overleg met andere eigenaren in het gebied en in samenwerking met de gemeente Amersfoort. Daarnaast gaan we gezonde vormen van mobiliteit stimuleren (fietsen) en gaan we gebruik maken van deelauto’s. Dat meervoudig gebruik van parkeerplaatsen zorgt voor een lager aantal parkeerplaatsen op het perceel.

In ons plan realiseren wij 136 parkeerplaatsen. Uit de tellingen (tabellen in bijlage) blijkt dat er op piekmomenten volgens de gemeentelijke parkeernorm een tekort is van 61 parkeerplaatsen.

Uit berekeningen blijkt dat wij met 6 deelauto’s een sluitende parkeerbalans hebben. Deze deelauto’s krijgen een vaste plek in de parkeergarage. Zo realiseren wij een aantrekkelijk woonmilieu met een sluitend Mobiliteitsplan.

© visualisaties door Theo van Leur.